Health Rodos: Τα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα είναι πιο συνηθισμένα από ό,τι μπορεί να νομίζετε και επηρεάζουν πολλούς καθημερινά. Η έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων της υπεργλυκαιμίας μπορεί να σας βοηθήσει να προλάβετε τον διαβήτη πριν εξελιχθεί.
Η υπεργλυκαιμία, ή αλλιώς το υψηλό σάκχαρο στο αίμα, συχνά αναπτύσσεται αργά με διακριτικά αρχικά συμπτώματα όπως κόπωση και αυξημένη δίψα, τα οποία πολλοί αγνοούν για χρόνια. Αν δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να προκαλέσει σοβαρές βλάβες στα αιμοφόρα αγγεία, αυξάνοντας τον κίνδυνο επιπλοκών σε όργανα όπως τα μάτια, η καρδιά, τα νεφρά και τα πόδια.
Πότε είναι πιο έντονα τα σημάδια του διαβήτη; Το πρωί ή το βράδυ;
Σύμφωνα με εργασία του 2023 με τίτλο «Type 2 Diabetes: Also a ‘Clock Matter’?», άτομα με διαβήτη τύπου 2 που έχουν βραδινό χρονοτύπο («κουκουβάγιες») είχαν σημαντικά υψηλότερα μέσα επίπεδα HbA1c (8.9 % έναντι 6.8 %) και γλυκόζης νηστείας (183 mg/dL έναντι 138 mg/dL) συγκριτικά με άτομα με πρωινό χρονοτύπο. Επίσης παρουσίαζαν περισσότερες καρδιαγγειακές επιπλοκές και ήταν πιο πιθανό να λαμβάνουν ινσουλίνη.
Άλλες πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι τα σημάδια του διαβήτη είναι συχνά πιο έντονα νωρίς το πρωί, λόγω του φαινομένου της αυγής – μιας φυσικής ανόδου του σακχάρου αίματος μεταξύ περίπου 3–8 π.μ. που οφείλεται σε ορμόνες και δραστηριότητα του ήπατος και επηρεάζει πάνω από τους μισούς ανθρώπους με διαβήτη τύπου 1 ή τύπου 2. Τα βραδινά συμπτώματα, όπως η υψηλή γλυκόζη μετά το δείπνο, προκύπτουν από τη μειωμένη ευαισθησία του οργανισμού στην ινσουλίνη τη νύχτα, καθιστώντας πιο δύσκολη την επεξεργασία της γλυκόζης.
11 συμπτώματα ότι το σάκχαρό σας είναι πολύ υψηλό
1. Υπερβολική δίψα
Τα νεφρά σας βοηθούν στη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα μέσω φιλτραρίσματος και επαναρρόφησης της γλυκόζης, γι’ αυτό τα υγιή ούρα περιέχουν ελάχιστη ή καθόλου γλυκόζη. Όταν το σάκχαρο είναι πολύ υψηλό, τα νεφρά καταπονούνται για να αποβάλουν την περίσσεια, αντλώντας υγρά από τους ιστούς του σώματος ώστε να αραιώσουν και να αποβάλουν τη γλυκόζη. Αυτό οδηγεί σε αφυδάτωση και αυξημένη δίψα. Επίμονο στεγνό στόμα ή αίσθημα δίψας ανεξαρτήτως της ποσότητας του νερού που πίνετε, μπορεί να είναι σημάδι υπεργλυκαιμίας.
2. Συχνή ούρηση
Πιο συχνές επισκέψεις στην τουαλέτα, ιδιαίτερα τη νύχτα, μπορεί να αποτελούν σημάδι υψηλού σακχάρου. Αυτό συμβαίνει γιατί τα νεφρά αντλούν επιπλέον νερό από τους ιστούς για να αραιώσουν και να αποβάλουν την επιπλέον γλυκόζη μέσω των ούρων.
3. Συνεχής πείνα
Όταν υπάρχει υπερβολική γλυκόζη στο αίμα, σημαίνει ότι το σώμα σας δεν μπορεί να τη χρησιμοποιήσει για ενέργεια. Τα κύτταρά σας μένουν χωρίς ενέργεια, προκαλώντας αυξημένη πείνα. Ωστόσο, η διατροφή έχει σημασία γιατί όσο περισσότερους υδατάνθρακες καταναλώνετε, τόσο υψηλότερα θα είναι τα επίπεδα σακχάρου.
4. Θολή όραση
Τα υψηλά επίπεδα σακχάρου αναγκάζουν το σώμα να τραβάει υγρό από τους ιστούς, συμπεριλαμβανομένων των φακών των ματιών σας. Αυτό επηρεάζει την ικανότητά σας να εστιάσετε και μπορεί να οδηγήσει σε θολή όραση.
5. Κόπωση
Κανονικά, τα κύτταρά σας απορροφούν τη γλυκόζη για ενέργεια. Όταν η γλυκόζη παραμένει στο αίμα αντί να μεταφέρεται στα κύτταρα, τα κύτταρα μένουν χωρίς αρκετή ενέργεια. Αυτό μπορεί να σας κάνει να αισθάνεστε αργοί ή κουρασμένοι – ειδικά μετά από γεύμα πλούσιο σε υδατάνθρακες.
6. Λοιμώξεις
Αν το ανοσοποιητικό σας σύστημα δεν λειτουργεί σωστά λόγω υψηλού σακχάρου και στρες στον οργανισμό, μπορεί να είστε πιο επιρρεπείς σε λοιμώξεις. Επίσης, ορισμένα είδη βακτηρίων ευδοκιμούν σε περιβάλλοντα με υψηλή γλυκόζη, οπότε ενδέχεται να αναπτυχθούν περισσότερο όταν τα επίπεδα σακχάρου είναι αυξημένα.
Δεδομένου ότι οι μύκητες τρέφονται με ζάχαρη, τα αυξημένα επίπεδα σακχάρου μπορεί να οδηγήσουν σε υπερανάπτυξή τους. Για τις γυναίκες, οι συχνές μυκητιάσεις είναι κοινές όταν το σάκχαρο είναι υψηλό.
7. Δερματικά προβλήματα
Ξηροδερμία, φαγούρα και πληγές ή κοψίματα που επουλώνονται αργά μπορεί να είναι σημάδια υπεργλυκαιμίας. Ένα ακόμη σημάδι που δείχνει αντίσταση στην ινσουλίνη είναι η μελανίζουσα ακάνθωση – μια κατάσταση κατά την οποία σχηματίζονται παχιές, βελούδινες κηλίδες στις πτυχές ή στις πτυχώσεις περιοχών όπως ο λαιμός.
8. Κακή διάθεση
Ερευνητές θεωρούν επίσης πιθανό τα επίπεδα σακχάρου να επηρεάζουν τη διάθεση. Αν και απαιτείται περισσότερη έρευνα, υπάρχουν ενδείξεις ότι τα υψηλά επίπεδα σακχάρου μετά τα γεύματα σε άτομα με διαβήτη τύπου 2 μπορεί να συνδέονται με συμπτώματα όπως η ευερεθιστότητα. Άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι τα αυξημένα επίπεδα σακχάρου ενδέχεται να σχετίζονται με συναισθήματα θυμού και λύπης σε άτομα με διαβήτη.
9. Πόνος στο στομάχι
Η χρόνια υπεργλυκαιμία μπορεί να προκαλέσει βλάβη στα νεύρα του στομάχου (γαστροπάρεση ή καθυστερημένη γαστρική κένωση). Αυτή η κατάσταση μπορεί να προκαλέσει ναυτία και πολύ αργή πέψη. Ο πόνος στο στομάχι μπορεί επίσης να είναι ένδειξη διαβητικής κετοξέωσης, μιας ιατρικής επείγουσας κατάστασης που απαιτεί άμεση θεραπεία.
10. Ακούσια απώλεια βάρους
Η ακούσια απώλεια βάρους είναι σημαντικό σημάδι αυξημένου σακχάρου, ιδίως στα παιδιά που πίνουν και ουρούν συχνά. Πολλά παιδιά με διαβήτη τύπου 1 χάνουν βάρος πριν από τη διάγνωση, επειδή το σώμα τους δεν μπορεί να αξιοποιήσει το σάκχαρο στο αίμα για να παράξει ενέργεια.
11. Μούδιασμα
Η νευρική βλάβη στα άκρα (περιφερική νευροπάθεια) μπορεί να εμφανιστεί με την πάροδο του χρόνου σε άτομα με υψηλό σάκχαρο. Προκαλεί συμπτώματα όπως μούδιασμα, μυρμήγκιασμα ή πόνο στα χέρια ή τα πόδια.
Επιπλοκές
Η χρόνια υπεργλυκαιμία μπορεί να προκαλέσει πολλές επιπλοκές, γνωστές ως μικροαγγειακά (μικρά αγγεία) και μακροαγγειακά (μεγάλα αγγεία) προβλήματα. Περιλαμβάνουν βλάβες στα:
- Μάτια (αμφιβληστροειδοπάθεια)
- Νεφρά (νεφροπάθεια)
- Περιφερικά και αυτόνομα νεύρα (νευροπάθεια στα πόδια και σε άλλες περιοχές όπως το έντερο)
Επιπλέον, τα χρόνια αυξημένα επίπεδα σακχάρου μπορούν να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν:
- Καρδιαγγειακές παθήσεις και περιφερική αρτηριακή νόσο – στις οποίες οι στενωμένες αρτηρίες μειώνουν τη ροή αίματος στα χέρια και τα πόδια.
- Υπεργλυκαιμικό υπερωσμωτικό μη κετοτικό κώμα (HHNKC): Συχνότερο στον διαβήτη τύπου 2, αυτή η δυνητικά θανατηφόρα κατάσταση περιλαμβάνει σάκχαρο άνω των 600 mg/dL, με συμπτώματα όπως έντονη δίψα, σύγχυση, υψηλό πυρετό, αδυναμία ή μονόπλευρη παράλυση. Αν δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να οδηγήσει σε κώμα ή θάνατο.
- Διαβητική κετοξέωση (DKA): Συχνή στον διαβήτη τύπου 1, εμφανίζεται όταν το σώμα δεν έχει ινσουλίνη, προκαλώντας όξινο αίμα και υψηλή γλυκόζη. Ξεκινά με έντονη δίψα και συχνή ούρηση αλλά μπορεί να εξελιχθεί σε σοβαρότερα συμπτώματα. Απαιτεί άμεση ιατρική παρέμβαση.
- Στυτική δυσλειτουργία: Το υψηλό σάκχαρο μπορεί να βλάψει τα αιμοφόρα αγγεία, αυξάνοντας τον κίνδυνο στυτικής δυσλειτουργίας.
- Επιπλοκές στην εγκυμοσύνη: Η γλυκόζη που δεν ρυθμίζεται σωστά αυξάνει τον κίνδυνο αποβολής, προεκλαμψίας (ανεξέλεγκτης πίεσης στις έγκυες) και υπογλυκαιμίας στα νεογέννητα. Οργανισμοί συστήνουν A1C κάτω του 6.5% πριν από τη σύλληψη.
Πότε να απευθυνθείτε σε ειδικό
Αν τα συμπτώματα είναι πιο σοβαρά (όπως αυτά της DKA), μην περιμένετε – επικοινωνήστε αμέσως με τον γιατρό ή μεταβείτε στα επείγοντα ή καλέστε το 166.
Επικοινωνήστε με ειδικό όταν έχετε:
- Συχνές μετρήσεις υψηλού σακχάρου: Αν τα επίπεδα είναι αυξημένα για αρκετές συνεχόμενες ημέρες, ίσως χρειάζεται προσαρμογή στη θεραπεία σας.
- Νέα συμπτώματα χωρίς διάγνωση διαβήτη: Αν εμφανίζετε συμπτώματα υπεργλυκαιμίας, ειδικά με παράγοντες κινδύνου όπως αυξημένο βάρος ή οικογενειακό ιστορικό διαβήτη, κλείστε ραντεβού για έλεγχο.
- Υπερβολική κατανάλωση υγρών, φαγητού και συχνή ούρηση ή απότομες αλλαγές βάρους σε παιδιά: Δείτε γιατρό εάν το παιδί σας παρουσιάζει ξαφνικά αυτά τα σημάδια. Αν το σάκχαρό του είναι πάνω από 240 mg/dL κατευθυνθείτε στα επείγοντα.
Πηγές: VeryWell Health, AAFP, ADA, Frontiers, AAD, WILEY, ScienceDirect, PMC, NIH, Nature, WILEY, MDPI
ΠΗΓΗ: www.oloygeia.gr
πηγή: giatros-in.gr
