Health Rodos: Μάθετε ποια είναι η σωστή σειρά στα γεύματα για να διατηρείτε σταθερό το σάκχαρο και να αποφεύγετε τις απότομες αυξήσεις στη γλυκόζη. Ένας απλός αλλά θαυματουργός κανόνας.
Το σάκχαρο στο αίμα επηρεάζει άμεσα την ενέργεια, τη διάθεση και τη συνολική μας υγεία. Πολλοί πιστεύουν ότι το μόνο που έχει σημασία είναι το τι τρώμε, όμως έρευνες δείχνουν ότι εξίσου σημαντικό είναι και με ποια σειρά τρώμε τα τρόφιμα στο πιάτο μας.
Ένας απλός κανόνας μπορεί να μας βοηθήσει να αποφύγουμε τις επικίνδυνες αυξομειώσεις της γλυκόζης, να νιώθουμε πιο χορτάτοι και να προστατεύουμε την καρδιά και τον μεταβολισμό μας. Η καλή είδηση είναι πως δεν χρειάζονται αυστηρές δίαιτες ούτε στερήσεις – απλώς λίγη προσοχή στον τρόπο που σερβίρουμε και καταναλώνουμε το φαγητό μας.
Όταν μιλάμε για το σάκχαρο και τις αιχμές γλυκόζης, δεν έχει σημασία μόνο το τι τρώμε – αλλά και το πώς τρώμε. Επιστήμονες μελετούν πλέον τη λεγόμενη «σειροθέτηση φαγητού» («food sequencing»), δηλαδή τη σειρά με την οποία τρώμε το φαγητό μας – μια απλή στρατηγική που μπορεί να μας βοηθήσει με τη ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Ποιο τρόφιμο δεν πρέπει να τρώμε πρώτο;
Επηρεάζει η σειρά κατανάλωσης των τροφών τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα;
Νέα έρευνα δείχνει ότι η σειρά με την οποία τρώμε το φαγητό μας επηρεάζει το σάκχαρο στο αίμα αλλά και τη γενική υγεία. Η στρατηγική αυτή, γνωστή ως «σειροθέτηση φαγητού», βασίζεται στην έναρξη του γεύματος με συγκεκριμένες κατηγορίες τροφίμων και στην αποφυγή άλλων.
Τα δεδομένα δείχνουν ότι αυτή η απλή αλλαγή μπορεί να μειώσει τις αιχμές γλυκόζης (δηλαδή τις απότομες αυξήσεις σακχάρου στο αίμα) μετά τα γεύματα – ένας τομέας που πλέον προσελκύει το ενδιαφέρον τόσο της επιστήμης όσο και της καθημερινής διατροφικής καθοδήγησης.
Επηρεάζει η σειρά με την οποία τρώμε τα φαγητά τις απότομες αυξήσεις του σακχάρου στο αίμα;
Ναι, η σειρά κατανάλωσης των τροφών μπορεί να επηρεάσει το σάκχαρο μετά το γεύμα. Σύμφωνα με μελέτη του 2025 με τίτλο «Effects of ordered eating on blood glucose, substrate utilization, and perceptual responses with a steady-state exercise bout», η κατανάλωση ρυζιού στην αρχή του γεύματος οδήγησε σε υψηλότερα επίπεδα σακχάρου 30 λεπτά μετά το γεύμα και σε μεγαλύτερη πτώση κατά τη διάρκεια της άσκησης, σε σύγκριση με την κατανάλωση ρυζιού στο τέλος. Παρατηρήθηκε επίσης ταχύτερος ρυθμός αναπνοής τόσο σε κατάσταση ηρεμίας όσο και κατά την άσκηση – ένδειξη ότι το σώμα χρησιμοποίησε περισσότερους υδατάνθρακες για ενέργεια.
Άλλες μελέτες δείχνουν ότι όταν προηγούνται τα λαχανικά ή/και οι πρωτεΐνες και οι υδατάνθρακες καταναλώνονται στο τέλος, οι αιχμές σακχάρου μειώνονται – ειδικά σε περιπτώσεις διαβήτη τύπου 2 και διαβήτη κύησης, με πιο αδύναμα αλλά υπαρκτά οφέλη σε άτομα με προδιαβήτη ή χωρίς διαβήτη.
Το λαχανικό – «fake news» που βοηθά στο έντερο και ρυθμίζει το σάκχαρο και την πίεση
- Υδατάνθρακες στο τέλος = λιγότερες αιχμές γλυκόζης: Έρευνες δείχνουν καλύτερο έλεγχο σακχάρου και μειωμένες ανάγκες για ινσουλίνη όταν οι υδατάνθρακες καταναλώνονται μετά από πρωτεΐνες/λαχανικά/λιπαρά.
- Στοιχεία από CGM: Σε άτομα με διαβήτη τύπου 2, η στρατηγική «υδατάνθρακες στο τέλος» βελτίωσε το ποσοστό χρόνου εντός στόχου και μείωσε τις διακυμάνσεις του σακχάρου.
- Πιλοτικές δοκιμές: Η στρατηγική είναι εφαρμόσιμη σε προδιαβήτη – μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα της διατροφής και να έχει μέτρια οφέλη στη γλυκαιμία.
- Συστηματικές ανασκοπήσεις: Υποστηρίζουν τη στρατηγική καθυστερημένης κατανάλωσης υδατανθράκων ως μια απλή, μη φαρμακευτική λύση για τον καλύτερο έλεγχο του σακχάρου μετά τα γεύματα.
Τι είναι η «σειροθέτηση φαγητού»;
Η Αμερικανή διαιτολόγος, Lisa Moskovit, ανέφερε σε ανάρτησή της στο TikTok πως η «σειροθέτηση φαγητού» «δεν έχει να κάνει με την αποφυγή ή τον περιορισμό τροφίμων», αλλά αποτελεί μια στρατηγική «για να γεμίσουμε το στομάχι μας πρώτα με τις πιο θρεπτικές τροφές, χωρίς να αποκλείουμε αυτές που αγαπάμε».
«Όλες οι τροφές έχουν τη θέση τους, όμως δεν μπορούμε να αρνηθούμε ότι κάποιες είναι πιο ευεργετικές για το σάκχαρο, την υγεία του εντέρου και τη γενική ευεξία», δήλωσε, σύμφωνα με το Huffington Post.
Η γενική σύσταση είναι να ξεκινήστε με τα λαχανικά, να συνεχίστε με πρωτεΐνες και λιπαρά, και να αφήστε τους υδατάνθρακες για το τέλος. Το UCLA Health υποστηρίζει ότι αυτή η τεχνική μπορεί να προλάβει τις αιχμές σακχάρου και να σας αφήσει χορτάτους για περισσότερη ώρα – κάτι που μειώνει και την ανάγκη για σνακ αργότερα.
Συμπτώματα απότομης αύξησης γλυκόζης
- Ξαφνική υπνηλία μετά το φαγητό
- Έντονη δίψα
- Συχνοουρία
- Ζάλη ή θολή όραση
- Αίσθημα πείνας πολύ σύντομα μετά το γεύμα
Μελέτη έδειξε πως άτομα με διαβήτη τύπου 2 που κατανάλωσαν πρώτα λαχανικά και στη συνέχεια αμυλούχους υδατάνθρακες, παρουσίασαν σημαντική βελτίωση στα επίπεδα σακχάρου τους.
Η Moskovitz πρότεινε να επιλέγονται τρόφιμα που είναι «πιο χορταστικά, αφομοιώνονται πιο αργά και – σε πολλές περιπτώσεις – είναι πιο ωφέλιμα για την υγεία». Έτσι, για παράδειγμα, συνέστησε να ξεκινάτε με σαλάτα ή μπρόκολο, να συνεχίζετε με κοτόπουλο ή ψάρι και να αφήνετε τα ζυμαρικά, το ψωμί ή τις πατάτες για το τέλος του γεύματος.
«Επομένως, επιλέγετε πρώτα τις τροφές που είναι πλούσιες σε πρωτεΐνη και φυτικές ίνες και μετά – χωρίς να λέτε ‘όχι’ ή να περιορίζετε τις μερίδες – απλώς αφήνετε τους υδατάνθρακες για λίγο αργότερα», εξήγησε.
Η φροντίδα για το σάκχαρο δεν είναι τόσο περίπλοκη όσο νομίζουμε. Μικρές αλλαγές στις καθημερινές μας συνήθειες, όπως το να ξεκινάμε το γεύμα με σαλάτα και να αφήνουμε τους υδατάνθρακες για το τέλος, μπορούν να κάνουν τεράστια διαφορά στη ζωή μας. Αν έχεις παρατηρήσει ότι μετά το φαγητό νιώθεις υπνηλία, δίψα ή ξαφνική πείνα, τότε ίσως αξίζει να δοκιμάσεις αυτήν την πρακτική. Δεν χρειάζεται να στερηθείς τις αγαπημένες σου τροφές – απλώς μάθε να τις απολαμβάνεις με τη σωστή σειρά. Δώσε στο σώμα σου την ευκαιρία να λειτουργεί καλύτερα και κάνε σήμερα το πρώτο βήμα για πιο σταθερό σάκχαρο και περισσότερη ενέργεια.
Πηγές: Huffington Post, PubMed, PubMed, PubMed, ScienceDirect
ΠΗΓΗ: www.oloygeia.gr
πηγή: giatros-in.gr