Health Rodos: Τα καρδιαγγειακά νοσήματα παραμένουν η κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, που αναφέρει ότι ευθύνονται για σχεδόν το 32% των θανάτων ετησίως.
Η σύγχρονη έρευνα έχει αναδείξει μια σημαντική και αμφίδρομη σύνδεση ανάμεσα στα καρδιαγγειακά νοσήματα, το άγχος και την κατάθλιψη, αν και συνήθως θεωρούνται ξεχωριστές οντότητες. Ο τρόπος που βιώνουμε το άγχος και την κατάθλιψη μπορεί να έχει άμεσες συνέπειες στη λειτουργία της καρδιάς και των αγγείων, ενώ αντίστροφα, η διάγνωση ενός καρδιοαγγειακού προβλήματος συνοδεύεται συχνά από σοβαρές ψυχολογικές επιπτώσεις.
Ενώ πολλές φορές εστιάζουμε σε παράγοντες όπως η διατροφή, η σωματική άσκηση και το κάπνισμα, οι μελέτες των τελευταίων χρόνων τονίζουν ολοένα περισσότερο τη σημασία ενός παραμέτρου που συνήθως παραμένει στο περιθώριο: της ψυχικής υγείας.
Τα τελευταία χρόνια, η επιστημονική κοινότητα έχει δώσει μεγαλύτερη προσοχή στη στενή σύνδεση μεταξύ ψυχικής υγείας και καρδιοαγγειακών νοσημάτων (ΚΑΝ). Το άγχος και η κατάθλιψη, οι οποίες είναι δύο από τις πιο συχνές ψυχικές διαταραχές, έχουν αναγνωριστεί ως ανεξάρτητοι παράγοντες κινδύνου για την καρδιολογική υγεία.
Ας εξετάσουμε τα στατιστικά δεδομένα
• Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO, 2023), τα καρδιαγγειακά νοσήματα ευθύνονται για 17,9 εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο.
• Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του ΕΟΔΥ (2024), πάνω από το 30% των θανάτων αποδίδεται σε ΚΑΝ.
• Επιπλέον, το άγχος και η κατάθλιψη πλήττουν εκατομμύρια ανθρώπους. Υπολογίζεται ότι 1 στους 4 Έλληνες θα βιώσει κάποιο ψυχικό νόσημα κατά τη διάρκεια της ζωής του.
Άγχος: Ένας Καρδιολογικός Παράγοντας Κινδύνου
Το χρόνιο άγχος ενεργοποιεί συνεχώς τον άξονα υποθαλάμου-υπόφυσης-επινεφριδίων, προκαλώντας υπερβολική έκκριση κορτιζόλης και αδρεναλίνης. Σε φυσιολογικές συνθήκες, αυτές οι ορμόνες μας βοηθούν να ανταπεξέλθουμε σε απειλές. Ωστόσο, η παρατεταμένη παρουσία τους στον οργανισμό οδηγεί σε υψηλή αρτηριακή πίεση, επιτάχυνση του καρδιακού ρυθμού και φλεγμονώδεις αντιδράσεις —παράγοντες που σχετίζονται άμεσα με την αθηροσκλήρωση και τη στεφανιαία νόσο. Επιπλέον, το άγχος συχνά οδηγεί σε ανθυγιεινές συμπεριφορές, όπως το κάπνισμα, η υπερφαγία και η έλλειψη ύπνου — κινδύνους για την καρδιοαγγειακή υγεία.
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of the American College of Cardiology διαπίστωσε ότι άτομα με υψηλά επίπεδα άγχους διατρέχουν 2-3 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν καρδιοπάθεια σε σύγκριση με αυτούς που διαχειρίζονται το άγχος τους αποτελεσματικά.
Κατάθλιψη και Καρδιά: Μια Επικίνδυνη Σχέση
Η κατάθλιψη δεν είναι απλώς συνέπεια μιας καρδιοπάθειας, αλλά μπορεί να αποτελεί και αιτία. Σύμφωνα με μετα-ανάλυση που δημοσιεύτηκε στο JAMA, τα άτομα που εμφανίζουν συμπτώματα κατάθλιψης έχουν 64% αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν καρδιοαγγειακές παθήσεις, ακόμη και όταν ελέγχονται άλλοι παραδοσιακοί παράγοντες κινδύνου.
Η καταθλιπτική διάθεση μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της σωματικής δραστηριότητας, ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες, αυξημένη χρήση καπνού και κακή συμμόρφωση με τις φαρμακευτικές αγωγές. Επίσης, σχετίζεται με δυσλειτουργίες στο αυτόνομο νευρικό σύστημα και αύξηση των φλεγμονωδών δεικτών, γεγονός που συνδέεται άμεσα με την καρδιαγγειακή δυσλειτουργία.
Ο ρόλος της ψυχοθεραπείας στην πρόληψη καρδιοαγγειακών νοσημάτων
Η υγεία δεν είναι απλώς ένα σύνολο βιολογικών διαδικασιών. Αποτελεί το αποτέλεσμα της ισορροπίας μεταξύ σώματος, νου και περιβάλλοντος. Η ψυχική ευημερία δεν είναι πολυτέλεια, αλλά προϋπόθεση για μια καλή ζωή.
Η σύνδεση «καρδιάς και ψυχής» και οι σύγχρονες επιστημονικές προσεγγίσεις καθιστούν επιτακτική μια συνολική θέση που προϋποθέτει συνεργασία ανάμεσα σε καρδιολόγους και ψυχολόγους για μια αποτελεσματική και βιώσιμη προσέγγιση της υγείας.
Ψυχολογικές παρεμβάσεις, όπως η γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία, η ψυχοεκπαίδευση και οι τεχνικές χαλάρωσης και ενσυνειδητότητας (mindfulness), έχουν αποδειχθεί ότι μειώνουν το άγχος, βελτιώνουν την ψυχική διάθεση και συμβάλλουν στην πρόληψη καρδιακών επεισοδίων.
Είναι απαραίτητο να θυμόμαστε ότι η υγεία της καρδιάς δεν εξαρτάται μόνο από τη διατροφή μας ή τη σωματική μας δραστηριότητα. Η διαχείριση των συναισθημάτων, οι σχέσεις μας, καθώς και η ύπαρξη νοήματος και υποστήριξης στη ζωή μας, είναι εξίσου σημαντικοί παράγοντες.
Δείτε επίσης:
πηγή: trelokouneli.gr