Health Rodos: «Οι κατευθυντήριες οδηγίες έχουν θεσπιστεί για να μας προστατεύουν από μέτριους επαγγελματίες υγείας. Οι έμπειροι και καλοί γιατροί υπάρχουν, για να μας προστατεύουν από τις κατευθυντήριες οδηγίες.Το ζητούμενο τώρα είναι πώς θα περάσουμε στην τεχνητή νοημοσύνη τη δυνατότητα αξιοποίησης και γνώσης της ιατρικής, όχι έτσι όπως τη συνθέτουν για να μας προστατεύουν από μέτριες περιπτώσεις».Με τα λόγια αυτά, ο πρόεδρος του τμήματος Cheng Yu Tung Global Health και διευθυντής του τμήματος Υγείας του London School of Economics καθηγητής Ηλίας Μόσιαλος,  μίλησε στο ετήσιο συνέδριο του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου Healthworld 2025 για την τεχνητή νοημοσύνη στην υγεία, αναφερόμενος στις αλλαγές που αναμένεται να φέρει στην περίθαλψη, αλλά και στην ιατρική επιστήμη.Στο παραπάνω συμπέρασμα κατέληξε ο καθηγητής, με αφορμή πρόσφατη έρευνα του LSE στο Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ, την Αυστραλία και τη Ν. Ζηλανδία, όπου ζητήθηκε η διαχείριση απλών περιστατικών υπέρτασης και σακχαρώδη διαβήτη με κοινή διατύπωση αγγλικών – ώστε να μην υπάρχει διαφοροποίηση στο ερώτημα λόγω διαφορετικής χρήσης της γλώσσας από τη μία αγγλόφωνη χώρα στην άλλη. Οι απαντήσεις ήταν διαφορετικές στις 4 χώρες, με αυτές των ΗΠΑ να είναι οι πιο αξιόπιστες.Εκφράζοντας την πεποίθηση ότι τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης θα βελτιωθούν, διότι υπάρχουν πολλές «παραισθήσεις» και η Τ.Ν. δεν δίνει αξιόπιστες βιβλιογραφικές αναφορές, τόνισε ότι πολλές απαντήσεις χρειάζονται επανέλεγχο. «Αν το προκαλέσετε λίγο, θα διορθώσει την απάντηση», είπε χαρακτηριστικά ο καθηγητής, εξηγώντας ότι θα συνθέσει δεδομένα από κατευθυντήριες οδηγίες που δεν είναι ίδιες παντού. «Θα κάνει σύνθεση βάσει αλγορίθμου. Αν ο αλγόριθμος δεν έχει θεσπιστεί καλά, η απάντηση θα είναι ανάλογη με βάση αυτά που θα προτιμήσει ο αλγόριθμος του συγκεκριμένου συστήματος. Στην καλύτερη περίπτωση θα συνθέσει δεδομένα από κατευθυντήριες οδηγίες, οι οποίες δεν είναι ίδιες σε όλες τις χώρες».«Αν θέλουμε να περάσουμε «σε άλλη πίστα», η βιοτράπεζα είναι απαραίτητη»Σημαντικά αποτελέσματα στην περίθαλψη μπορεί να φέρει η αξιοποίηση των δεδομένων υγείαςΒιοτράπεζα και δεδομένα υγείαςΣτην κατεύθυνση αυτή, ο κ. Μόσιαλος υπογράμμισε ότι άμεσα  είναι απαραίτητη η δημιουργία βιοτράπεζας στη χώρα μας – «σε 5 χρόνια θα είναι αργά», είπε χαρακτηριστικά. Ο λόγος είναι ότι σήμερα, δεν υπάρχουν πολλές βιοτράπεζες διεθνώς και για τη χώρα μας είναι εύκολη η συλλογή δεδομένων, αφού το 98% του πληθυσμού ασφαλίζεται στον ΕΟΠΥΥ και τα δεδομένα περνούν στην ΗΔΙΚΑ. Στην πανδημία δεν αξιοποιήσαμε αυτή τη δυνατότητα. Όμως την αποτελεσματικότητα των εμβολίων την είδαμε από μελέτες του Ισραήλ και του Κατάρ. Μικρές χώρες που αξιοποίησαν τα δεδομένα τους.Όλοι μιλούν για εξατομικευμένη ιατρική φροντίδα, η οποία όμως αντιμετωπίζει περιορισμούς. Χρειάζεται η σύνδεση γενετικών δεδομένων με περιβαλλοντικά δεδομένα και δεδομένα χρήσης υπηρεσιών υγείας, όπως επίσης και γενετικών δεδομένων για να δούμε αν κάποια φάρμακα δουλεύουν ή όχι, καθώς επίσης και δεδομένα συμπεριφοράς, όπως π.χ. πόσα βήματα κάνουν, αν καπνίζουν, τα ανθρωπομετρικά χαρακτηριστικά.Χρειάζεται ένα ενιαίο σύστημα. Η Ελλάδα σήμερα βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση, όμως χρειάζεται όραμα. Βιοτράπεζα έχει δημιουργηθεί στη Βρετανία με  500.000 άτομα που δεν είναι κάν τυχαίο δείγμα. Δημιουργείται επίσης στο Αμπού Ντάμπι, η οποία είναι πιο ολοκληρωμένη και συνδέεται με τη χρήση των υπηρεσιών υγείας.«Καλό είναι αν βάψαμε τα εξωτερικά ιατρεία, αλλά αν θέλουμε να περάσουμε «σε άλλη πίστα», η βιοτράπεζα είναι απαραίτητη», είπε χαρακτηριστικά ο καθηγητής.Νέες ιατρικές ειδικότητεςΔεδομένων των αλλαγών που έρχονται, ο κ. Μόσιαλος, παρατήρησε ότι τα επόμενα χρόνια θα υπάρξουν αλλαγές στις ιατρικές ειδικότητες, όμως το ζήτημα -όπως είπε- δεν συζητείται ούτε στη χώρα μας, ούτε διεθνώς.Στην Ελλάδα έχουμε περισσότερους πλαστικούς χειρουργούς απ΄ ότι ογκολόγους, έχουμε τετραπλάσιους οφθαλμιάτρους από τους ογκολόγους. Δεν έχουμε αρκετούς γενικούς χειρουργούς, γιατί οι χειρουργοί τείνουν να εξειδικεύονται περαιτέρω, φθίνει η ειδικότητα του παθολόγου, η οποία είναι βασική.Χρειάζεται να αλλάξουν τα προγράμματα σπουδών και μετεκπαίδευσης και να επανασχεδιαστούν, λαμβάνοντας υπόψιν και την εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης, η οποία θα κάνει την ακτινολογία πιο επεμβατική και τους παθολογοανατόμους να βλέπουν πιο σύνθετες περιπτώσεις.Όμως για την αξιοποίηση των δεδομένων της τεχνητής νοημοσύνης, η επιδημιολογία και βιοστατιστική, καθώς επίσης και η μεθοδολογία της έρευνας, είναι καθοριστικές, ενώ η ανάλυση δεδομένων για την ερμηνεία των αποτελεσμάτων δεν έχουν μπει ακόμη στις ιατρικές σχολές.Μαζική μετανάστευσηΣτην επόμενη δεκαετία – δεκαπενταετία, οι αλλαγές από την κλιματική κρίση που θα εντείνει τη μετανάστευση πληθυσμών σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα από αυτήν που βλέπουμε τώρα, το δημογραφικό και η γήρανση του πληθυσμού χωρίς να υπάρξει στήριξη των συστημάτων υγείας και ασφάλισης από νέους και η έλλειψη αντιβιοτικών για να αντιμετωπίσουν τη μικροβιακή αντοχή, είναι θέματα που θα φέρουν αλλαγές στα συστήματα υγείας, διεθνώς, σύμφωνα με τον κ. Μόσιαλο.Συμπράξεις δημοσίου – ιδιωτικού τομέαΓια το λόγο αυτό θα χρειαστούν συμπράξεις δημοσίου – ιδιωτικού τομέα, τόσο για την ανάπτυξη φαρμάκων που είναι απαραίτητα, όχι όμως και ελκυστικά για τη φαρμακοβιομηχανία – όπως η περίπτωση των αντιβιοτικών που χρειάζονται για να αντιμετωπιστεί η μικροβιακή αντοχή, όμως για να συμβεί αυτό τα νέα αντιβιοτικά δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται, όσο και για την κάλυψη ασθενειών με νεότερα φάρμακα που πρέπει να δοθούν σε μεγαλύτερους πληθυσμούς – όπως τα νέα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας, αλλά και για την αξιοποίηση των δεδομένων που θα δώσουν σημαντικές πληροφορίες για τις νέες τεχνολογίες υγείας.Μικροβιακή αντοχήΕξηγώντας την ανάγκη των συμπράξεων δημοσίου – ιδιωτικού τομέα, ο κ. Μόσιαλος αναφέρθηκε στην ενίσχυση της φαρμακοβιομηχανίας από την Ε.Ε., τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο για την ταχεία και σε επαρκείς ποσότητες παραγωγή εμβολίων για την πανδημία.Αντίστοιχα, σημείωσε ότι για την αντιμετώπιση της μικροβιακής αντοχής θα χρειαστούν 10-15 νέα αντιβιοτικά, που όμως δεν θα τεθούν σε χρήση, προκειμένου να υπάρχει η δυνατότητα χρήσης τους σε ανθεκτικές λοιμώξεις που δεν ανταποκρίνονται στα υπάρχοντα αντιβιοτικά. Η έρευνα και ανάπτυξη τέτοιων αντιβιοτικών, δεν είναι ελκυστική για τη φαρμακοβιομηχανία, οπότε πρέπει τα κράτη να ενισχύσουν αυτή την έρευνα.Στην ίδια κατεύθυνση της συμμετοχής του δημοσίου, ο κ. Μόσιαλος αναφέρθηκε στα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας, λέγοντας πως καλώς χορηγούνται τώρα σε όσους έχουν Δείκτη Μάζας Σώματος πάνω από 40, όμως χρειάζεται το όριο αυτό να μειωθεί, καθώς η παχυσαρκία σχετίζεται με 16 μορφές καρκίνου, καρδιαγγειακά, νεφρική ανεπάρκεια και σειρά άλλων σοβαρών νοσημάτων.Έκρηξη νέων θεραπειώνΑναφερόμενος στη διεθνή εικόνα των δαπανών υγείας, ο κ. Μόσιαλος είπε ότι το 1995 στον παγκόσμιο καταμερισμό δαπανών υγείας η Αμερική κατείχε το 37%, η Ε.Ε. το 26% και η Κίνα το 3% παρά τον πολλαπλάσιο πληθυσμό της. Τώρα οι ΗΠΑ κατέχουν το 33%, η Ευρώπη το 20% και η Κίνα το 15% με την πρόβλεψη η Κίνα να ξεπεράσει την Ε.Ε. τα επόμενα χρόνια.Από την Κίνα επίσης, τα επόμενα χρόνια αναμένεται μια έκρηξη των θεραπευτικών παρεμβάσεων προς όφελος της παγκόσμιας κοινότητας, καθώς το ένα τρίτο των νέων φαρμάκων παράγεται εκεί, καθώς είναι πολύ πιο εύκολη η εκπόνηση κλινικών μελετών.Κλιματική κρίση και πανδημίαΣτην ομιλία του ο κ. Μόσιαλος επανέλαβε ότι η κλιματική κρίση θα φέρει περισσότερα προβλήματα στο αναπνευστικό, τα καρδιαγγειακά κλπ, ενώ θα εντείνει πολύ περισσότερο τα μεταναστευτικά ρεύματα. «Αυτό που βλέπουμε τώρα, είναι λιγότερο από το 1% όσων μετακινούνται μέσα στις χώρες τους. Υπολογίζεται ότι πάνω από 300 εκατ. στην Ινδία και 250 εκατ. στην Κίνα, αλλά και 50 εκατ. στη Νιγηρία, μετακινούνται από την περιφέρεια σε κεντρικές πόλεις των χωρών τους.Η επόμενη πανδημία είναι βέβαιο ότι θα έρθει και δεν θα χρειαστεί να περιμένουμε 50 χρόνια. «Δεν μπορούμε να ξέρουμε ποιες θα είναι οι συνθήκες, όμως είναι δεδομένο ότι θα έρθει», δήλωσε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι ήδη βρισκόμαστε μπροστά σε μια πανδημία σε εξέλιξη, αυτή της μικροβιακής αντοχής.
πηγή: health.in.gr