Health Rodos: Οι παιδοψυχολόγοι τονίζουν ότι η ένταση στους καβγάδες δεν προκύπτει τόσο από τη διαφωνία αυτή καθαυτή, όσο από τον τρόπο που αντιδρούμε. Αν φωνάξουμε, αν απειλήσουμε ή αν επιμείνουμε πεισματικά, το παιδί θα μπει σε «αμυντική στάση» και η κλιμάκωση είναι δεδομένη. Υπάρχει, όμως, μια μικρή φράση που μπορεί να αλλάξει το παιχνίδι – και να σπάσει τον φαύλο κύκλο της έντασης μέσα σε δευτερόλεπτα.
Η μαγική φράση: «Τι χρειάζεσαι αυτή τη στιγμή;»
Ακούγεται απλό, ίσως και πολύ απλό για να είναι αληθινό. Κι όμως, το να ρωτήσετε το παιδί σας «Τι χρειάζεσαι αυτή τη στιγμή;» μπορεί να λειτουργήσει σαν «κουμπί παύσης» στη διάρκεια ενός καβγά.
Γιατί; Επειδή αυτή η ερώτηση μεταφέρει το επίκεντρο της κουβέντας από την κατηγορία στην κατανόηση. Αντί να εστιάζετε στο ποιος έχει δίκιο ή άδικο, εστιάζετε στις ανάγκες του παιδιού. Και αυτόματα, το παιδί αισθάνεται ότι ακούγεται και ότι τα συναισθήματά του έχουν σημασία.
Η Αμερικανίδα ψυχολόγος δρ Νικόλ Λε Πέρα εξηγεί ότι η ερώτηση αυτή «διακόπτει την αντιδραστική λειτουργία του νευρικού συστήματος», επιτρέποντας στο παιδί να κάνει ένα βήμα πίσω, να αναλογιστεί πώς νιώθει και τι χρειάζεται πραγματικά. Με άλλα λόγια, μειώνει την ένταση της στιγμής.
Γιατί λειτουργεί τόσο αποτελεσματικά με τα παιδιά;
Τα παιδιά, ειδικά στις μικρές ηλικίες, δεν έχουν πάντα τα λόγια να εκφράσουν τι τα δυσκολεύει. Έτσι, η κούραση, η πείνα, η ανάγκη για προσοχή ή ακόμη και ένα απλό άγχος μπορεί να εκδηλωθούν ως ξεσπάσματα και τσακωμοί.
Με τη φράση «Τι χρειάζεσαι αυτή τη στιγμή;» τα βοηθάμε να συνδεθούν με το συναίσθημά τους και να το εκφράσουν πιο καθαρά. Μπορεί η απάντηση να είναι τόσο απλή όσο «πεινάω», «θέλω αγκαλιά» ή «θέλω πέντε λεπτά ακόμη να παίξω». Όταν το παιδί νιώσει ότι ακούγεται, το ξέσπασμα καταλαγιάζει και η σχέση με τον γονιό δεν αναλώνεται μέσα σε φωνές και τιμωρίες.
Τι είναι η Μη Βίαιη Επικοινωνία
Η συγκεκριμένη φράση συνδέεται με τις αρχές της Μη Βίαιης Επικοινωνίας (Non-Violent Communication, NVC) που ανέπτυξε ο ψυχολόγος Marshall Rosenberg. Στόχος της είναι να μεταφέρουμε την κουβέντα από τον θυμό, στην κατανόηση και την ενσυναίσθηση.
Όταν ρωτάμε το παιδί τι χρειάζεται, του δείχνουμε ότι πίσω από κάθε κακή συμπεριφορά ή φωνή υπάρχει μια ανεκπλήρωτη ανάγκη. Δεν το βλέπουμε πια ως «ανυπάκουο» ή «δύσκολο», αλλά ως έναν μικρό άνθρωπο που παλεύει να εκφραστεί. Αυτή η αλλαγή οπτικής όχι μόνο τερματίζει τον καβγά αλλά χτίζει και πιο δυνατή σχέση γονέα-παιδιού.
Πώς να τη χρησιμοποιήσετε στην πράξη
- Μείνετε ήρεμοι: Το τόνο σας κρατήστε τον χαμηλό, χωρίς ειρωνεία.
- Δώστε χώρο: Περιμένετε λίγα δευτερόλεπτα μετά την ερώτηση. Αφήστε το παιδί να σκεφτεί.
- Αποδεχτείτε την απάντηση: Ακόμη κι αν δεν μπορείτε να ικανοποιήσετε πλήρως την ανάγκη, αναγνωρίστε την. Π.χ. «Καταλαβαίνω ότι θέλεις να παίξεις κι άλλο, όμως πρέπει να φας πρώτα. Μετά μπορείς να συνεχίσεις».
- Ενισχύστε την επικοινωνία: Επαναλάβετε τη φράση σε διάφορες περιστάσεις ώστε το παιδί να μάθει να συνδέει τα ξεσπάσματά του με συγκεκριμένες ανάγκες.
Μια νέα προσέγγιση στους καβγάδες
Κανείς δεν λέει ότι αυτή η φράση θα σταματήσει όλους τους καβγάδες δια μαγείας ή ότι τα παιδιά θα μεταμορφωθούν ξαφνικά σε αγγελούδια. Αυτό που καταφέρνει, όμως, είναι να αλλάξει τη δυναμική. Στη θέση της έντασης μπαίνει η σύνδεση και στη θέση της κλιμάκωσης του καβγά έρχεται η κατανόηση.
Και σε βάθος χρόνου, το παιδί μαθαίνει ένα ανεκτίμητο μάθημα: ότι τα συναισθήματά του έχουν αξία, ότι μπορεί να εκφράζει τις ανάγκες του χωρίς φωνές και ότι η σχέση με τον γονιό του παραμένει ασφαλής, ακόμη και στις δύσκολες στιγμές.
πηγή: mama365.gr
