Health Rodos: Η μετατόπιση ενός κοινωνικού κανόνα
Η στροφή αυτή δεν είναι προϊόν απλής ρομαντικής επιλογής. Αντανακλά μια βαθιά αλλαγή στις αξίες, τις κοινωνικές προσδοκίες και τις πρακτικές ανάγκες των νεότερων γενεών. Σήμερα, η νομική κατοχύρωση δεν είναι απαραίτητη για να θεωρηθεί μια σχέση σοβαρή, και η συναισθηματική δέσμευση δεν μετριέται με κουστούμια και παπάδες.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Pew Research Center (Απρίλιος 2024), το 59% των νέων μεταξύ 18-35 ετών δήλωσαν πως βλέπουν τη συμβίωση ως εξίσου σοβαρή με τον γάμο, ενώ μόλις το 17% θεωρεί πως ο γάμος είναι απαραίτητος για μια σταθερή, μακροχρόνια σχέση. Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο; Οι περισσότεροι δήλωσαν πως προτιμούν να δοκιμάσουν πρώτα τη συγκατοίκηση, προτού αποφασίσουν αν θα παντρευτούν.
Το οικονομικό κόστος της αγάπης
Ο ρομαντισμός δεν είναι ανέξοδος. Ένας γάμος, ακόμα και ο πιο απλός, συνεπάγεται κόστος: νυφικά, δεξιώσεις, φωτογραφίσεις, μετακινήσεις συγγενών, «φάκελοι» και –ίσως το χειρότερο για πολλούς νέους – μια αναπόφευκτη υπενθύμιση της κοινωνικής πίεσης να συμμορφωθούν με ό,τι θεωρείται «σωστό».
Σε ένα οικονομικό περιβάλλον όπου οι νέοι δυσκολεύονται να αγοράσουν σπίτι, να αποταμιεύσουν ή και να συντηρήσουν ένα παιδί, δεν αποτελεί έκπληξη που προτιμούν να αποφύγουν και την επιπλέον «πολυτέλεια» ενός γάμου. Η συμβίωση μοιάζει πιο πρακτική, πιο οικονομική και κυρίως πιο ελεύθερη από τα δεσμά ενός θεσμού που πολλοί θεωρούν πια ξεπερασμένο.
Η ανάγκη για ευελιξία
Η γενιά που μεγάλωσε με διαζύγια, επανεκκινήσεις σχέσεων και προσωπικά παραδείγματα ασταθών γάμων είναι φυσικό να βλέπει τη δέσμευση με άλλον φακό. Για πολλούς, ο γάμος δεν εγγυάται σταθερότητα – τουναντίον, μοιάζει να «κλειδώνει» δύο ανθρώπους σε έναν νομικό μηχανισμό που δύσκολα ξεκλειδώνει, όταν τα πράγματα στραβώσουν.
Η συμβίωση, αντίθετα, προσφέρει κάτι πολύτιμο για τη νέα γενιά: ευελιξία. Δύο άνθρωποι μπορούν να μοιράζονται ζωή και ευθύνες χωρίς να νιώθουν «παγιδευμένοι» σε κάτι που δεν εξελίσσεται όπως το φαντάζονταν. Η αγάπη, για πολλούς, δεν έχει ανάγκη από συμβόλαια. Έχει ανάγκη από καθημερινότητα, επιλογή και συνειδητή δέσμευση.

Και τα παιδιά;
Το μεγάλο ερώτημα αφορά φυσικά τους απογόνους. Είναι καλύτερο να μεγαλώνει ένα παιδί μέσα σε έναν γάμο ή μια συμβίωση; Εδώ, η επιστήμη δεν έχει δώσει ακόμη οριστική απάντηση. Ωστόσο, οι περισσότεροι παιδοψυχολόγοι συμφωνούν: δεν έχει τόση σημασία το νομικό καθεστώς των γονιών, όσο η ποιότητα της σχέσης τους και η σταθερότητα που προσφέρουν στο παιδί.
Όπως αναφέρει η δρ. Elise Bouvet, κοινωνιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Λωζάννης, «οι νέες μορφές οικογένειας δεν απειλούν την ευημερία των παιδιών. Αντίθετα, η πίεση να “παντρευτεί κανείς για να κάνει παιδιά” μπορεί να οδηγήσει σε γάμους χωρίς ουσιαστικό υπόβαθρο, που τελικά διαλύονται με οδυνηρό τρόπο».
Η Ευρώπη μπροστά από την Ελλάδα
Στην Ευρώπη, η συμβίωση είναι ήδη μια κοινωνικά αποδεκτή νόρμα. Σκανδιναβικές χώρες, όπως η Σουηδία και η Νορβηγία, καταγράφουν ποσοστά άγαμων ζευγαριών με παιδιά που ξεπερνούν το 50%. Στη Γαλλία, το σύμφωνο συμβίωσης (PACS) αποτελεί δημοφιλέστερη επιλογή από τον γάμο για τους νέους κάτω των 35. Η Ελλάδα ακολουθεί με πιο αργά βήματα, αλλά η τάση είναι πλέον ξεκάθαρη και εδώ: περισσότερα ζευγάρια συζούν χωρίς να επισημοποιούν τη σχέση τους με παραδοσιακό τρόπο.
Ούτε το ένα ούτε το άλλο;
Αξίζει να σημειωθεί πως πολλοί νέοι δεν νιώθουν την ανάγκη ούτε για γάμο, ούτε καν για μακροχρόνια συμβίωση. Προτεραιότητα έχει η προσωπική εξέλιξη, η επαγγελματική σταθερότητα και η ελευθερία επιλογών – έννοιες που οι προηγούμενες γενιές ίσως να θεωρούσαν ασυμβίβαστες με τη δημιουργία οικογένειας.
Κι αν οι παλαιότεροι «φοβούνται» την αποσύνδεση αγάπης και γάμου, οι νεότεροι τη βλέπουν ως απελευθέρωση από ένα κοινωνικό καλούπι που δεν ανταποκρίνεται πλέον στις πραγματικές τους ανάγκες.
Τελικά, γάμος ή συμβίωση;
Ίσως η σωστή ερώτηση δεν είναι «ποιο από τα δύο», αλλά πώς ορίζεται η δέσμευση για τον καθένα. Και η απάντηση, όπως όλα στη σύγχρονη εποχή, δεν είναι καθολική – αλλά βαθιά προσωπική.
πηγή: mama365.gr