Health Rodos: Οι καρδιολόγοι αναγνωρίζουν όλο και περισσότερο ότι παίζει ρόλο ένα ευρύτερο σύνολο παραγόντων κινδύνου.
Εδώ και χρόνια, οι γιατροί γνωρίζουν ότι η υψηλή αρτηριακή πίεση, η υψηλή χοληστερόλη, ο διαβήτης και το κάπνισμα αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου. Συνήθως χρησιμοποιούν αυτούς τους παράγοντες για να υπολογίσουν τον κίνδυνο που διατρέχει ατομικά κάθε ασθενής και να καθοδηγήσουν τις συστάσεις θεραπείας. Αλλά τα τελευταία χρόνια, οι ειδικοί έχουν αρχίσει να σκέφτονται ευρύτερα για το τι οδηγεί στον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου.
Με το κάπνισμα να μειώνεται και με καλύτερες θεραπείες για τη χοληστερόλη και την αρτηριακή πίεση να είναι πλέον διαθέσιμες, τα ποσοστά θανάτου από καρδιακή προσβολή και εγκεφαλικό επεισόδιο έχουν μειωθεί τον τελευταίο μισό αιώνα, λέει η Δρ Sadiya Khan, καρδιολόγος εξειδικευμένη σε θέματα πρόληψης στην Ιατρική Σχολή Feinberg του Πανεπιστημίου Northwestern. Όμως, διάφοροι παράγοντες απειλούν τώρα να επιβραδύνουν -ή ακόμη και να αναιρέσουν- αυτή την πρόοδο, συμπεριλαμβανομένων της αύξησης μεταβολικών καταστάσεων, όπως η παχυσαρκία και ο διαβήτης, και των αυξανόμενων ποσοστών καρδιακής ανεπάρκειας.
Αναγνωρίζοντας αυτές τις αλλαγές, η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία κυκλοφόρησε πέρυσι μια νέα μηχανή υπολογισμού κινδύνου, που ονομάζεται PREVENT, η οποία περιλαμβάνει δείκτες και για τη μεταβολική και τη νεφρική υγεία και επιτρέπει στους γιατρούς να προβλέπουν τον κίνδυνο καρδιακής ανεπάρκειας, εκτός από τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού επεισοδίου.
«Δεν νομίζω ότι οι κύριοι παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο έχουν απαραίτητα αλλάξει», λέει ο δρ Michael Nanna, επεμβατικός καρδιολόγος στην Ιατρική Σχολή του Yale, εξηγώντας ότι αυτό που έχει αλλάξει είναι ότι οι καρδιολόγοι αναγνωρίζουν όλο και περισσότερο ότι παίζει ρόλο ένα ευρύτερο σύνολο παραγόντων κινδύνου.
Οι μεγάλοι παράγοντες κινδύνου παραμένουν
Οι καταστάσεις που οδηγούν σε συσσώρευση πλάκας στα εσωτερικά τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων αποτελούν μεγάλη ανησυχία. Καθώς οι πλάκες μεγαλώνουν, στενεύουν τον διαθέσιμο χώρο για τη ροή του αίματος, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα όπως ο πόνος στο στήθος. Τελικά οι πλάκες μπορεί να αποσπαστούν και να φράξουν μια αρτηρία που μεταφέρει αίμα στην καρδιά ή τον εγκέφαλο, προκαλώντας καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό επεισόδιο, εξήγησε ο Δρ Jeremy Sussman, αναπληρωτής καθηγητής εσωτερικής ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν.
Υψηλή χοληστερόλη: Η χοληστερόλη αποτελεί κύριο συστατικό της πλάκας. Αν και η χοληστερόλη είναι απαραίτητη για τις λειτουργίες του σώματος, όπως η παραγωγή ορμονών και βιταμινών, όταν είναι πολύ υψηλή μπορεί να συσσωρευτεί στα τοιχώματα των αρτηριών, συνδυαζόμενη με λίπος, ασβέστιο και άλλες ουσίες από το αίμα για να σχηματίσει πλάκες, τονίζει η Δρ Khan, η οποία ηγήθηκε της επιτροπής της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας που ανέπτυξε τον νέο υπολογιστή κινδύνου.
Υψηλή αρτηριακή πίεση: Η υπέρταση μπορεί να βλάψει τις αρτηρίες, αναγκάζοντάς τες να τεντωθούν και να γίνουν άκαμπτες αντί να παραμείνουν ελαστικές. Αυτό μπορεί να αυξήσει τη συσσώρευση πλάκας, δήλωσε ο Dr. Khan. Η υψηλή αρτηριακή πίεση καταπονεί επίσης την καρδιά. Αυτό αυξάνει τον κίνδυνο για καρδιακή ανεπάρκεια, η οποία συμβαίνει όταν ο καρδιακός μυς δεν μπορεί να αντλήσει αρκετό αίμα για να καλύψει τις ανάγκες του σώματος σε αίμα και οξυγόνο.
Διαβήτης: Τα άτομα με διαβήτη τύπου 1 ή 2 είναι πιο πιθανό να έχουν υψηλή ή μη ισορροπημένη χοληστερόλη και υψηλή αρτηριακή πίεση – και η ύπαρξη τόσο του διαβήτη όσο και ενός από αυτούς τους πρόσθετους παράγοντες κινδύνου επιτείνει την πιθανότητα καρδιακής νόσου, δήλωσε ο Δρ Khan.
Ηλικία: Η ηλικία θεωρείται ότι αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακής νόσου εν μέρει επειδή η βλάβη των αιμοφόρων αγγείων από τη χοληστερόλη και την αρτηριακή πίεση συσσωρεύεται με την πάροδο του χρόνου, δήλωσε ο Δρ Sussman.
Το κάπνισμα: Το κάπνισμα είναι σαν να επιταχύνετε τη γήρανση, λέει η Δρ Khan. «Για το ίδιο επίπεδο χοληστερόλης ή το ίδιο επίπεδο αρτηριακής πίεσης, τα αιμοφόρα αγγεία σας θα φαίνονται χειρότερα», είπε. Αυτό δεν σημαίνει μόνο περισσότερη πλάκα, αλλά αυξάνει επίσης την πιθανότητα η πλάκα να αποκολληθεί και να σχηματίσει θρόμβο αίματος.
Το κάπνισμα προκαλεί επίσης φλεγμονή, η οποία είναι ένα κοινό θέμα που διέπει όλους τους παράγοντες κινδύνου για καρδιακές παθήσεις, λένε οι γιατροί. Οι έρευνες δείχνουν όλο και περισσότερο ότι η φλεγμονή παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των πλακών και στη ρήξη τους.
Φύλο: Οι άνδρες γενικά θεωρούνται ότι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο, αν και οι καρδιακές παθήσεις είναι επίσης ο κυριότερος δολοφόνος των Αμερικανίδων γυναικών, των οποίων ο κίνδυνος τείνει να αυξάνεται μετά την εμμηνόπαυση.
Η μεταβολική υγεία θεωρείται επίσης σημαντική.
Οι παράγοντες κινδύνου για καρδιακές παθήσεις σπάνια υπάρχουν μεμονωμένα. «Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν μόνο υπέρταση ή μόνο διαβήτη», τονίζει η Δρ Khan.
Αναγνωρίζοντας την αλληλεπικάλυψη μεταξύ καρδιακής νόσου, νεφρικής νόσου και μεταβολικών καταστάσεων και τους κοινούς υποκείμενους μηχανισμούς τους, η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία επινόησε πέρυσι τον όρο «καρδιαγγειακό-νεφρικό-μεταβολικό σύνδρομο» για να ορίσει αυτό το σύμπλεγμα σχετικών προβλημάτων υγείας.
Ένας βασικός αρχικός παράγοντας για την ανάπτυξη του συνδρόμου, σύμφωνα με το έγγραφο που το περιγράφει, είναι η συσσώρευση υπερβολικού και δυσλειτουργικού λιπώδους ιστού, ιδίως στην κοιλιά. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε φλεγμονή, αντίσταση στην ινσουλίνη και, τελικά, σε διαβήτη, χρόνια νεφροπάθεια και καρδιοπάθεια.
Για το λόγο αυτό, ο νέος «υπολογιστής» περιλαμβάνει και στοιχεία όπως ο δείκτης μάζας σώματος (ένα αμφιλεγόμενο αλλά ευρέως χρησιμοποιούμενο μέτρο της παχυσαρκίας) και ο εκτιμώμενος ρυθμός σπειραματικής διήθησης, ο οποίος λέει στους γιατρούς πόσο καλά λειτουργούν τα νεφρά σας.
Οι γιατροί μπορούν επίσης να χρησιμοποιήσουν την αιμοσφαιρίνη A1C, έναν δείκτη του μέσου όρου του σακχάρου στο αίμα σε διάστημα τριών μηνών, και τον λόγο αλβουμίνης προς κρεατινίνη ούρων, ένα μέτρο του πόσο υγιή είναι τα νεφρά σας, για να εκτιμήσουν τον κίνδυνο με πιο λεπτομερή τρόπο σε ασθενείς υψηλότερου κινδύνου.
Η υψηλή χοληστερόλη, η υψηλή αρτηριακή πίεση, η παχυσαρκία και ο διαβήτης μπορούν να αντιμετωπιστούν με φάρμακα ή αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως η υιοθέτηση μιας υγιεινής διατροφής και η άσκηση. Η διακοπή του καπνίσματος μπορεί επίσης να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού επεισοδίου.
«Θέλουμε οπωσδήποτε να βεβαιωθούμε ότι αντιμετωπίζουμε κάθε παράγοντα κινδύνου που είναι χαμηλά κρεμασμένος καρπός», δήλωσε ο Δρ Nanna.
Ορισμένοι παράγοντες κινδύνου, όπως η φυλετική καταγωγή και το οικογενειακό ιστορικό, είναι εκτός του ελέγχου των ανθρώπων, αλλά εξακολουθούν να έχουν σημασία για τις αποφάσεις θεραπείας, δήλωσαν οι γιατροί. Κάποιος που έχει σημαντικό οικογενειακό ιστορικό -ένας γονέας που έπαθε καρδιακή προσβολή πριν από τα 50 ή πολλά στενά μέλη της οικογένειας με καρδιακή νόσο- μπορεί να δικαιολογεί μια πιο προσεκτική εξέταση ή θεραπεία, ακόμη και αν η βαθμολογία κινδύνου του ατόμου αυτού είναι χαμηλή, δήλωσε ο Δρ Sussman.
Μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι ο νέος υπολογιστής εκτιμά τον κίνδυνο καρδιακής νόσου των ανθρώπων κατά μέσο όρο κατά περίπου 50 τοις εκατό χαμηλότερα από ό,τι οι παλαιότεροι υπολογιστές, γεγονός που εγείρει ανησυχίες ότι λιγότεροι άνθρωποι θα πληρούν το όριο για να τους συνταγογραφηθεί στατίνη ή αντιυπερτασικό φάρμακο. Ωστόσο, ο Δρ Khan και άλλοι δήλωσαν ότι οι προηγούμενοι υπολογιστές υπερεκτιμούσαν τον κίνδυνο επειδή βασίζονταν σε παλαιά δεδομένα, από την εποχή που τα ποσοστά καρδιακών προσβολών και εγκεφαλικών επεισοδίων ήταν υψηλότερα, και σημείωσαν ότι τα όρια για τη χορήγηση φαρμάκων μπορεί να αλλάξουν καθώς το νέο εργαλείο υιοθετείται.
Όποιος και αν είναι ο υπολογιστής που χρησιμοποιείται, οι γιατροί δήλωσαν ότι πρέπει να έχουν την καλύτερη δυνατή εικόνα του κινδύνου καρδιακής νόσου και των πιθανών οφελών της θεραπείας για κάθε ασθενή. «Το να περιμένουμε μέχρι οι άνθρωποι να έχουν αυτή τη νόσο δεν θα είναι η λύση μας», λέει η Δρ Khan. «Χρειαζόμαστε πρόληψη».
πηγή: iatropedia.gr